بازار سهام امريكا حباب دارد ؟

با وجودي كه برخي از ذينفعان بازار سهام براين باورند كه بازار سهام داراي حباب است؛ اما با اين حال برخي هم اين مساله را به يك مثلث آتش تشبيه مي كنند..

 گروه بورس جهان: سايت «لايومينت» در گزارشي كه به قلم جيسون زوويگ، روزنامه نگار وال استريت ژورنال منتشر كرده، به بررسي كتاب نوشته محققان امور مالي ويليام كوين و جان ترنر از دانشگاه كوئينز بلفاست ودرباره اينكه بازار سهام حباب دارد، پرداخته است؛ به طوريكه اين گزارش اين گونه آغاز مي شود:
تاكنون در سال ۲۰۲۰ شاخص NYSE FANG + (شاخصي است كه در معرض ۱۰ غول فناوري پر معامله امروز قرار دارد) سهام عظيم فناوري ۷۸ درصد رشد داشته است. Renaissance IPO ETF، صندوق قابل معامله در بورس كه عرضه هاي عمومي اخير را در اختيار دارد، ۸۴ درصد رشد دارد. SPDR S&P Kensho Clean Power ETF، كه در شركت هاي در حوزه انرژي تجديدپذير سرمايه گذاري مي كند، ۸۸ درصد سود كسب كرده است.

در همين حال،  بازار سهام بطور كلي تقريباً ۱۱ درصد رشد كرده است. براي سالها، شايد هر كسي به نظرش برسد كه هر دارايي مالي كه تا حدودي بيش از حد ارزش گذاري شده، آن را حباب بخواند. استفاده از «حباب» قرن ها پيش براي توصيف گمانه زني هاي گسترده اي بكار مي رفته؛ كه قيمت هاي بازار را به نقطه اوج مي رساند.

اگرچه حباب هاي مالي هرگز تعريفي رسمي نداشته اند و شناسايي آنها دشوار است. اما با اين وجود كتاب جديد، «Boom and Bust: A Global History of Bubbles Financial»، كه توسط محققان امور مالي ويليام كوين و جان ترنر از دانشگاه كوئينز بلفاست در ايرلند شمالي، نوشته شده، به روشن شدن تفكر اين موضوع كمك مي كند.

 بايد اشاره كرد بازارهاي مالي مي توانند به راحتي پنج برابر يا حتي ۱۰ برابر سريع داغ شوند و سپس حداقل ۵۰ درصد در يك لحظه فروپاشند و ميليون ها سوداگر را بسوزانند و بعضاً كل اقتصاد را نيز برهم بزنند. براي نمونه به ايالات متحده بعد از سقوط بازار سهام در سال ۱۹۲۹ يا ژاپن ۶۰ سال بعد فكر كنيد.

به جاي اينكه دارايي ها را بيش از اندازه  شان به عنوان حباب در نظر بگيريم، ممكن است آنها را يك آتش سوزي بدانيم. هر چه بيشتر منبسط شود و داغتر شود، مي تواند ويراني بيشتري ايجاد كند.

كتاب «Boom and Bust» با استفاده از استعاره «مثلث آتش» به ۳۰۰ سال شيدايي بازار با دقت مي پردازد. مدتهاست كه اين تصوير براي توضيح شرايط لازم براي شعله ور شدن و تداوم شعله هاي آتش برانگيخته شده است: اكسيژن، سوخت و گرما. چنانچه اگر يكي را برداريد و مي توانيد از آتش سوزي جلوگيري كرده يا آن را خاموش كند.

اكسيژن سرمايه گذاري سهولت خريد و فروش دارايي است. قرن ها پيش، اين به معناي انتقال مالكيت شركت ها به سهام قابل معامله بود. امروزه يك كارگزار سهام در كنار شما دارد. در عين حال كه با استفاده از يك اپليكيشن معامله مبتني بر تلفن هاي هوشمند، مي توانيد به اصطلاح كسري از سهام را با صعود سود كه هركس توانايي خريد آن را دارد خريداري كنيد يا بفروشيد. كد بورسي در ابتداي مكار انجام خواهد شد . 

ضلع دوم مثلث آتش، سوخت در بازارهاي مالي با پول و اعتبار نمايان مي شود. نرخ بهره پايين، سود ناچيز پس انداز باعث شده تا مردم با سرمايه گذاري با  وام مجبور به سرمايه گذاري در گزينه هاي خطرناك شوند.

امروز، وام هايي كه  به عنوان سوخت و محرك به شركتهاي سرمايه گذاري خصوصي عظيم ميليارد دلاري كه كل شركتها را خريداري مي كنند، به اين مساله دامن مي زند - و در عين حال كه سرمايه گذاران خردي كه معاملات كوچك «حاشيه اي» با مبلغي كمتر از ۲۰۰۰ دلار در حساب كارگزاري انجام مي دهند.آموزش بوش صروري است .

ضلع سوم مثلث، گرما، با سفته بازي ها تكميل مي شود. وقتي قيمت ها بالا مي روند، افراد بيشتري خريد مي كنند، اين موضوع قيمت ها را بيش از پيش ملتهب و هجوم ديگري از سفته بازان را به خود جلب مي كند. اين امر باعث تطميع خريداران ساده لوحي مي شود كه فكر مي كنند پول در آوردن آسان است. اما صندوق هاي سرمايه گذاري و ساير موسسات نيز اين شرايط داغ را دنبال و شعله هاي آتش را حتي بيشتر مي كنند.

كتاب «Boom and Bust» با اشاره به اينكه مثلث آتش در سالهاي اخير با مولفه چهارم، «واكنش زنجيره اي گرمازا» به شكليبه روز شده استعاره را كامل مي كند.  قابليت خريد و فروش، اعتبار و سفته بازي براي شروع و ادامه آتش بازار ضروري است؛ اما كافي نيست. در حالي كه مولفه چهارم، آنچه نويسندگان آن را «جرقه» مي نامند نيز مورد نياز است.

اين مساله مي تواند ناشي از فناوري جديد، مداخله دولت يا هر دو باشد. شادي خريد سهام در اواخر دهه ۱۹۹۰ ميلادي با ايجاد سرخوشي در مورد پتانسيل اينترنت آغاز شد. از طرفي بايد يادآور شد كه رونق بازار اخير چين با سياست ها و تبليغات دولت برانگيخته شده است.ثبت نام بورس  لازم . 

همچنين «Boom and Bust» نشان مي دهد كه بيشتر حباب ها محدود به چند سهام يا صنعت هستند. به طوريكه اين مساله در ۱۸۲۴-۱۸۲۵ درست بود، زماني كه سهام معدن آمريكاي لاتين در لندن بيش از پنج برابر در حدود شش ماه افزايش يافت، در حالي كه سهام هاي شركت هاي بزرگ بريتانيا تقريبا يك دهم ارزش خود را در بازار از دست دادند. مجدداً در لندن، در دهه ۱۸۹۰، سهام شركت هاي دوچرخه سواري در طول يك سال بيش از دو برابر شد، در حالي كه سهام اصلي به جايي نرسيدند.

در سال ۱۹۹۹، با رشد ديوانه وار سهام اينترنت، شاخص نزدك كامپوزيت (شاخص بر مبناي ارزش بازار است كه تقريباً شامل ۳۰۰۰ نوع اوراق بهادار است، كه فقط روي بورس نزدك ارائه مي شود) تكنولوژي ۸۶ درصد رشد كرد. در عين حال كه بدون شركت هاي فناوري، شاخص S&P ۵۰۰ تنها ۵ درصد رشد داشت.

در حالي كه امروز هم خيلي متفاوت نيست. چراكه براساس اعلام Matarin Capital Management، يك شركت سرمايه گذاري در نيويورك، متناسب با اندازه بازار،  سهام عظيم فناوري وزن بازار را سنگين تر مي كند – شركتهاي در شاخص S&P ۵۰۰ اخيراً، ۲۱ برابر سود پيش بيني شده را براي بيش از ۱۲ ماه آينده معامله كرده اند. كه اين حدود ۲۴ درصد بيشتر از ميزان متوسط، در ربع قرن گذشته است.

براي خنثي سازي تأثير تعداد انگشت شماري از سهام عظيم، مي توانيم وزن شركت ها را به يك اندازه در نظر بگيريم. از اين منظر، شاخص S&P ۵۰۰ در حدود ۱۷ برابر درآمد مورد انتظار است، تقريبا ۱۰ درصد بالاتر از متوسط ‌بلند مدت آن. اين بدان معناست كه اكثر سهام ارزان نيستند.

نگراني بزرگتر اين است كه آتش در ميان چند سهام عظيم مي تواند بازار را شعله ور كند. پس از سقوط شاخص سنگين سهام غولهاي فناوري نزدك در سال ۲۰۰۰، شاخص S&P ۵۰۰ به شكلي باور نكردني نيز سقوط كرد. اخيراً، شركتهاي كوچكتر و سهام ارزان از لحاظ «ارزشي» علائم بهبودي را نشان داده اند - كه اگر ادامه يابد، مي تواند وزن بازار غول هاي داغ مانند آمازون را كاهش دهد. اين ممكن است مانعي براي آتش وداغ شدن اين بازار باشد.