بورس دوباره مقصد سرمايه هاي سرگردان مي شود

رئيس هيات مديره شركت بورس اوراق بهادار، ورود مجدد نقدينگي سرگردان به بازار سرمايه را نيازمند افزايش هماهنگي نهادها در جهت افزايش اعتماد سرمايه‌گذاران ارزيابي كرد.

امير تقي خان تجريشي، ضمن اشاره به شرايط بازار سرمايه در دو ماه اخير گفت: طي اين مدت نماگرهاي بورس با قله‌هاي خود فاصله گرفته و فضاي نوساني بر بازار سرمايه حاكم شده است و آموزش بورس كاهش يافت . اين موضوع در حالي رخ داده كه طي چهار ماه اول سال ۱۳۹۹ بازار سرمايه به عنوان مامن نقدينگي سرگردان بوده است؛ اما به دليل برخي ناهماهنگي­ ها و غالب شدن فضاي هيجاني بر فضاي منطق و تحليل، اعتماد گريزي بر فضاي بازار سرمايه حاكم شد.

وي در تشريح عوامل موثر در تقويت اعتماد سهامداران و افزايش ورود مجدد سرمايه خُرد به بورس گفت: بايد توجه داشت كه در كنار تلاش براي استفاده از فرصت پيش آمده براي تأمين مالي بنگاه هاي اقتصادي از طريق بازار سرمايه، ضروري است اقدامات ديگري نيز با هدف اصلاح نحوه ورود مردم به بازار سرمايه انجام شود؛ همچنين ضروري است تا در جهت افزايش شناخت افراد نسبت به مقتضيات، نهادها و ابزارهاي موجود در بازار و نحوه سرمايه گذاري صحيح در كدبورسي آموزش هاي لازم ارائه شود. ضمن اين كه بايد در كنار اين اقدامات، اركان تصميم‌ساز با هماهنگي بيشتر سبب حمايت از سرمايه خرد مردم شوند تا بتوانند اعتماد از دست رفته را برگردانند.

با ورود غيرحرفه‌اي ها و گِره‌هاي معاملاتي چه كنيم؟

تقي خان تجريشي در خصوص ورود افراد غير حرفه اي به بورس به دليل استقبال از عرضه اوليه ها طي سال هاي اخير گفت: اگر چه طي سال‌هاي گذشته عرضه اوليه شركت­ها همراه با بازدهي قابل توجهي براي سهامداران بوده است، اما اين موضوع نمي تواند به تنهايي عاملي براي جذب افراد غير حرفه اي به بورس شود.

وي يادآور شد: بايد توجه داشت آنچه به‌ طوراصولي باعث تأمين مالي بنگاه از مسير بازار سرمايه مي‌شود، عرضه سهام در بازار اوليه، افزايش سرمايه از روش صرف سهام و يا از محل آورده نقدي سهامداران و درنهايت انتشار اوراق مالي اسلامي است. با اين حال تغييرات دستورالعمل‌هاي اجرايي در زمينه عرضه اوليه مي‌تواند سبب سرمايه گذاري افراد به صورت غير مستقيم در بازار سرمايه شود؛ بطور مثال فراهم كردن امكان حضور صندوق هاي سرمايه گذاري در عرضه هاي اوليه كه طي چند ماه گذشته اجرايي شده سبب خواهد شد مردم به حضور غير مستقيم در بازار سرمايه تشويق شوند با اين حال بايد در اين زمينه اقدامات بيشتري انجام پذيرد.

اين عضو جديد هيات مديره شركت بورس در بيان راهكار مناسب براي رفع گره هاي معاملاتي و تبت نام بورس موجود به ويژه در دوره اوليه عرضه اوليه ها در بازار سرمايه گفت: براي رفع گره معاملاتي عرضه اوليه در بورس مي‌توان تغييراتي در نحوه سفارش‌گيري نمادهاي مذكور انجام شود. همچنين با فعال كردن بازارگردان و تعهدات ناشران مي توان به تعديل گره معاملاتي عرضه اوليه كمك كرد.

پورتفوي دارا يكم ارزنده است!

رئيس هيات مديره شركت بورس در خصوص معامله واحدهاي دارا يكم پايين‌تر از قيمت‌هاي اوليه بازگشايي اين صندوق و پيش بيني ميزان سوددهي اين واحدها تا پايان سال گفت: خريد واحدهاي صندوق به معني سهيم شدن در دارايي‌هاي صندوق است. ارزش اين دارايي‌ها نيز با توجه به شرايط بازار دائماً تغيير مي‌كند. در حال حاضر ارزش دارايي هاي صندوق دارا يكم بيشتر از قيمت معامله اين سهم است.

وي افزود: صندوق دارا يكم داراي پرتفوي ارزنده اي است و وضعيت سودآوري صنعت بانكداري طي شش ماه نخست نشان دهنده چشم انداز مثبت اين صنعت در آينده است؛ اين مهم منجر به افزايش خالص دارايي صندوق دارا يكم خواهد شد. به طور كلي معامله گران بايد در معاملات خود به خالص ارزش دارايي هاي اين نوع صندوق ها توجه كنند.

تقي خان تجريشي در پاسخ به اين سوال و نقش پاسخگويي روزانه به سوالات بورسي در راستاي افزايش شفافيت گفت: بايد توجه داشت كه شفافيت ركن اصلي بازار سرمايه است و مي توان گفت بورس مظهر شفافيت اقتصاد كشور است. چرا كه در بورس شركت ها نمي توانند فعاليت هاي خود را اعلام و افشا نكنند و بايد همه فعل و انفعالات اقتصادي خود را به اطلاع عموم برسانند. بنابراين هيچ شركتي بدون رعايت اين اصل، امكان حضور در اين بخش مهم اقتصادي را ندارد.

وي در خصوص راهكارهاي افزايش شفافيت در بورس تصريح كرد: ايجاد شفافيت از راه‌هاي مختلف در حال انجام است و سازمان بورس و ساير اركان تصميم‌ساز عملكرد قابل قبولي در شفاف سازي و ارائه اطلاعات درست به فعالان بازار سرمايه داشته اند. بر اين اساس اضافه شدن يك سخنگو در شرايط فعلي مي تواند سبب ايجاد ابهامات جديد در تصميم گيري هاي سرمايه گذاران شود؛ بنابراين مي توان به جاي اين كار بر شفافيت بيشتر گزارشات مالي شركت ها تمركز كرد تا تصميم گيري براي فعالان بازار سرمايه راحت‌تر انجام پذيرد.

فرهنگسازي؛ فرآيندي بلندمدت

رئيس هيات مديره شركت بورس در خصوص ارزيابي خود از عملكرد سازمان بورس در خصوص فرهنگسازي بازار سرمايه تا به امروز گفت: رسالت سازمان بورس، نظارت بر بازار سرمايه و ماموريت اين نهاد و فرهنگ سازي و توسعه بازار است. با توجه به اينكه بازار سرمايه شرايط بي سابقه اي را تجربه مي كند، نحوه سرمايه گذاري صحيح، ورود غير مستقيم افراد غير حرفه اي به بورس، پرهيز از رفتار هيجاني، دوري از شايعات، مراجعه به مشاورين و متخصصين حرفه اي داراي مجوز و مواردي از اين دست مفاهيمي است كه بار انتقال آن به آحاد جامعه، نيازمند فرهنگ سازي مناسب است.

وي با اشاره به برخي اقدامات موثر صورت گرفته از سوي سازمان بورس براي فرهنگ سازي صحيح در بين سرمايه گذاران اظهار كرد: سازمان بورس تلاش هاي زيادي در اين زمينه انجام داده است، اما فرهنگ سازي فرآيندي بلند مدت است و نبايد به آن به ديد كوتاه مدت نگاه كرد. به طور مشخص رسانه ملي با همكاري سازمان بورس و اوراق بهادار مي تواند برنامه هايي را به صورت منظم درخصوص شرايط بازار سرمايه ها و اصول و شيوه هاي سرمايه گذاري در آن براي عموم مردم ارائه كنند و به افزايش سطح سواد سرمايه گذاري مردم به صورت هماهنگ كمك كنند

 مفهوم تابلو خواني در بورس چيست ؟ 

تابلوخواني يعني بررسي هر نماد، ميزان خريد و فروش، نوسان‌هاي قيمت، ميزان عرضه و تقاضاي سهامداران  كد بورسي حقيقي و حقوقي و موارد مشابه آن كه منجر به شناخت وضعيت كوتاه‌مدت و ميان‌مدت سهم مي‌شود.

سهامداران بازار سرمايه همچون ساير سرمايه گذاران پيش از سرمايه گذاري بايد مجموعه‌اي از آموزش‌ بورس ها را فرا بگيرند. اين روزها فعاليت در بورس بيش از هر زمان ديگري به دغدغه گروهي از افراد تبديل شده است، به همين دليل قصد داريم شما را با يكي از مفاهيم بازار سرمايه آشنا كنيم.

يكي از سايت‌هاي پركاربرد جهت بررسي وخريد و فروش سهام، سايت مديريت فناوري بورس تهران به آدرس TSETMC.COM است كه اطلاعات جامعي از معاملات روزانه سهام در اختيار سرمايه گذار قرار مي‌دهد. قبل از هر چيز ثبت نام بورس لازم است و هر سهم در اين سايت با نماد مخصوص به خود نمايش داده مي‌شود.

تابلو خواني يعني بررسي هر نماد، ميزان خريد و فروش، نوسان‌هاي قيمت، ميزان عرضه و تقاضاي سهامداران حقيقي و حقوقي و… كه باعث شناخت وضعيت كوتاه‌مدت و ميان‌مدت يك سهم مي‌شود. اگر به دنبال سهم خاصي باشيم، با جستجو در سايت (Tsetmc) مانند تصوير زير مي‌توان سابقه معاملات آن سهم را مشاهده و بررسي كرد، در ادامه به بررسي سهم دزهراوي مي‌پردازيم.

با كليك بر روي «دزهراوي» مي‌توان اطلاعات مربوط به معاملات اين سهم را مشاهده كرد.

اطلاعات نماد در سايت TSETMC

همان‌طور كه در تصوير بالا ملاحظه مي‌شود، بخش‌هاي مختلف اطلاعات مربوط به هر سهم با اعداد ۱ تا ۸ شماره‌گذاري شده كه در ادامه به توضيح هريك مي‌پردازيم.

۱. قيمت

بخش اول وضعيت قيمت حال حاضر سهام را نشان مي‌دهد. قيمت خريد بهترين سفارشي كه در سطر اول سفارشات وجود دارد قيمت معامله بيانگر آخرين قيمت معامله‌شده سهام است. قيمت اولين، اولين معامله‌اي كه در نماد انجام شده را نشان داده و قيمت پاياني، ميانگين موزون قيمت‌هاي معامله‌شده همان روز با توجه به حجم معاملات است. قيمت فروش نيز مانند قيمت خريد بوده و قيمت ديروز، قيمت پاياني روز گذشته را نشان مي‌دهد.

چنانچه آخرين قيمت معامله نسبت به قيمت پاياني بيش‌تر باشد، نشان‌دهنده اقبال بازار به سهام است و روند مثبت احتمالي در روز بعد را نشان مي‌دهد و برعكس. در محاسبه قيمت پاياني سهام، ميزان حجم مبناي سهم نيز بررسي مي‌شود و درصورتي‌كه تعداد سهام معامله‌شده در يك روز بسيار كمتر از حجم مبنا باشد، قيمت پاياني نزديك صفرقرار مي‌گيرد در كل از قيمت پاياني براي محاسبه قيمت مجاز روز آينده استفاده مي‌شود.

۲. بازه قيمتي

اين بخش تغييرات سهم را به‌صورت روزانه، هفتگي و ساليانه نشان مي‌دهد. بازه روز حداقل و حداكثر قيمتي است كه سهام شركت در آن روز معامله شده. قيمت مجاز قيمتي است كه سهم مي‌تواند روزانه در آن بازه نوسان داشته باشد. بازه هفته درواقع قيمت سهام شركت در طي يك هفته را به نمايش مي‌گذارد و بازه سال قيمت سهام را در طي يك سال گذشته نشان مي‌دهد؛ يعني اگر امروز ۲۰ فروردين باشد قيمت سال نشان‌دهنده قيمت سهام شركت از ۲۰ فروردين سال گذشته تا ۲۰ فروردين امسال است.

به‌عنوان‌مثال بازه روز سهام دزهراوي در ساعت ۰۹:۰۰ اولين معامله سهم در قيمت ۲۰۶۱۷ ريال انجام شده و بعد از آن با افزايش تقاضا همراه و قيمت تا محدوده ۲۱۴۲۶ ريال رشد مي‌كند و تا پايان معاملات نيز در همين محدوده معامله مي‌شود. پس بازه روز سهم (۲۰۶۱۷ – ۲۱۴۲۶) ريال است.

۳. خريد و فروش حقيقي و حقوقي

در بازار سرمايه دو دسته سرمايه‌گذار داريم كه شامل سرمايه گذاران حقيقي و سرمايه گذاران حقوقي است. سرمايه گذاران حقوقي، شركت‌هاي ثبت‌شده‌اي هستند كه از طريق شركت اقدام به دريافت كد بورسي نموده‌اند (شركت‌هاي سرمايه گذاري، سبدگرداني، صندوق‌هاي سرمايه گذاري و…). سرمايه گذاران حقيقي افرادي، هستند كه اقدام به دريافت كد معاملاتي كرده و سپس به خريد و فروش سهام مي‌پردازند.

يكي از بخش‌هاي مهم سايت TSE اين بخش است كه در آن تعداد خريداران و فروشندگان، ميزان خريد و فروش حقيقي‌ها و حقوقي‌ها و حجم معاملات آن‌ها را نشان مي‌دهد. با بررسي تعداد سرمايه گذاران حقيقي و حقوقي و حجم معاملات انجام‌شده، مي‌توان به تجزيه و تحليل سهم موردنظر پرداخت. همان‌طور كه در تصوير نماد دزهراوي مشاهده مي‌شود سمت چپ مربوط به فروشنده‌ها و سمت راست مربوط به خريداران است.

۴. معاملات

تعداد معاملات، تعداد معامله‌هايي كه در يك سهم انجام شده است را نشان مي‌دهد. به‌عنوان‌مثال در نماد دزهراوي ۹۱۲۱ بار معامله بين خريدار و فروشنده انجام شده است و اين عدد ربطي به حجم معاملات ندارد. حجم معاملات شامل تعداد سهام شركت كه در طي روز بين خريدار و فروشنده معامله مي‌شود، به‌عنوان‌مثال حجم معاملات نماد دزهراوي ۱۶.۲۱۸ M (ميليون) سهم است.

ارزش معامله: سهام يك شركت در طول روز و در ساعات معاملات تعيين شده با قيمت‌ها و حجم‌هاي گوناگون مورد معامله قرار مي‌گيرد. به‌عنوان‌مثال اگر شما ۵۰۰ سهم ۱۰۰۰ توماني ارزش معامله شما ۵۰۰۰۰۰ تومان مي‌شود همچنين اگر شخص ديگري ۶۰۰۰ سهم به قيمت ۱۰۵۰ تومان خريده باشد ارزش معامله آن ۶۳۰۰۰۰۰ تومان است.

اگر به همين ترتيب ارزش كليه معاملاتي كه در طول روز در يك سهم انجام مي‌شود را جمع كنيم، ارزش معامله آن سهم به دست مي‌آيدهمچنين ارزش بازار هم از حاصل‌ضرب تعداد سهام كل شركت در قيمت پاياني سهم محاسبه مي‌شود. مقايسه ميزان حجم معاملات با ميانگين حجم ماه، يكي از سيگنال‌هايي است كه تابلوي معاملات بازار به ما مي‌دهد كه در كنار مباحث تكنيكالي مي‌توان از آن بهره برد.

۵. حجم مبنا

تعداد سهام همان‌طور كه از نام آن پيداست به تعداد سهامي كه مورد معامله قرار گرفته گفته مي‌شود. حجم مبنا به معناي به تعداد سهامي كه بايد در طول يك روز معامله شود تا قيمت پاياني آن سهم بتواند نوسان مثبت يا منفي داشته باشد.

فلسفه حجم مبنا براي كنترل رشد بي‌رويه قيمت سهام در سال ۱۳۸۲ با ۱۵ درصد از كل سهام يك شركت طي يك سال تصويب شده است. بدين ترتيب حجم مبناي روزانه ۰۰۰۶/۰ (شش ده هزارم) كل سهام شركت شد. در سال ۱۳۸۳ تغيير كرده و به ۲۰ درصد افزايش و حجم مبنا نيز ۰۰۰۸/۰ (هشت ده هزارم) افزايش يافت؛ اما از سال ۱۳۹۳ به ۱۰ درصد كاهش يافته، در اواخر سال ۱۳۹۸ اين قانون به طور مجدد تغيير كرد و اكنون بر اساس ميزان معاملات سهم و قيمت پاياني آن و به‌صورت شناور محاسبه مي‌شود.

سهام شناور درصدي از سهام شركت است كه در اختيار عموم قرار دارد به طور مثال در سهام دزهراوي ۱۹ درصد سهام در اختيار مردم قرار گرفته و درواقع هرچقدر ميزان درصد سهام شناور يك شركت بيشتر باشد مي‌توان گفت سهام آن شركت بر اساس عرضه و تقاضاي واقعي‌تر قيمت‌گذاري شده و كنترل قيمت سهام و فعاليت‌هاي سفته بازي در چنين شركت‌هايي كم‌تر اتفاق مي‌افتد.

۶. EPS و P/E

يكي از اطلاعات مهم در تابلو بورس، سود هر سهم شركت (EPS) و نسبت قيمت به درآمد (P/E) براي هر سهم است. درواقع يكي از انواع صورت‌هاي مالي شركت‌ها را صورت سود و زيان مي‌گويند.

اين امر نشان‌دهنده عملكرد يك شركت در طي يك دوره زماني كه محصول نهايي آن سود يا زيان است. هرگاه كل سود پس از كسر ماليات را به تعداد سهام تقسيم كنيم؛ سود هر سهم به دست خواهد آمد. چنانچه EPS در تابلوي معاملات سهام، منفي باشد نشان‌دهنده زيان ده بودن شركت است.

P/E از تقسيم قيمت جاري سهم بر سود هر سهم به دست مي‌آيد. اين نسبت به‌عنوان ابزار دست تحليل گران بوده كه تلاش مي‌كنند با تخمين دقيق آن بتوانند ارزش ذاتي يك شركت را به دست آورند.

۷. خريد و فروش

اين بخش روند كنوني معاملات سهم را نشان مي‌دهد، به‌طوركلي سه حالت در معاملات يك سهم مي‌تواند رخ دهد. اول اين‌كه صف خريد باشد، دوم اينكه در صف فروش قرار گيرد و سوم آنكه خريد و فروش به‌صورت متعادل انجام شود. خريد و فروش اوراق بهادار در بورس بر اساس سازوكار حراج انجام مي‌شود، در اين حراج اولويت اول قيمت مناسب و اولويت دوم زمان است.

درنهايت زماني كه قيمت پيشنهادي براي خريد سهم با قيمت پيشنهادي براي فروش سهم برابر باشد، معامله صورت مي‌گيرد. در اين حالت سامانه معاملاتي به‌صورت خودكار خريد و فروش را در كسري از ثانيه انجام مي‌دهد و بلافاصله سفارش‌هاي انجام‌شده از سامانه معاملاتي حذف مي‌شوند.

۸. نمودار قيمت و حجم

اين نمودار بيانگر اين است كه در دامنه نوسان روز جاري چه حجمي و در چه قيمتي معامله شده است.

رئيس سازمان بورس در صحن علني مجلس مطرح كرد: تعادل در بازارسرمايه با فعالتر شدن بازارگردان‎ها/ تشريح وضعيت بازار سهام و عملكرد سازمان بورس و اوراق بهادار

دكتر حسن قاليباف اصل، رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار صبح امروز در صحن علني مجلس، ضمن تشريح وضعيت بازارسرمايه و عملكرد سازمان بورس، تاكيد كرد: اگر بازارگردان‌ها به طور كامل در بازار سرمايه فعال شوند تعادل در بازار افزايش مي‌يابد و آموزش بورس ضروري است .

به گزارش روابط عمومي و امور بين الملل بورس تهران به نقل از سنا، دكتر حسن قاليباف اصل رئيس سازمان بورس در نشست علني امروز (يكشنبه، ۵ آبان ماه) مجلس شوراي اسلامي، در جريان بررسي گزارش كميسيون اقتصادي در مورد وضعيت بازار سهام و عملكرد سازمان بورس و اوراق بهادار و وزارت امور اقتصادي و دارايي با اشاره به نوسانات قيمت ها در بازار سرمايه طي ماه هاي اخير، گفت: امسال در بازار سرمايه كارهاي بسيار خوبي انجام شده كه افزايش نرخ شاخص ها يكي از اين اتفاقات بود و كد بورسي افزايش يافت.

دكتر قاليباف اصل با بيان اينكه آزادسازي سهام عدالت يكي ديگر از اتفاقات خوب در سال جاري بود، افزود: سهام عدالت بعد از ۱۵ سال آزاد شد و حدود ۱۳ هزار ميليارد تومان سهام عدالت در بازار فروخته شد كه فروشندگان عمدتا هم جزو قشر مستضعف هستند.

تجهيز پس‌انداز و تامين مالي از بازار سرمايه تقويت شد

وي تصريح كرد: تقويت تجهيز پس انداز و تامين مالي از طريق بازار سرمايه يكي ديگر از اتفاقات مهم امسال بود، سال گذشته ۲۶۲ هزار ميليارد تومان تامين مالي در بازار سرمايه اتفاق افتاد در صورتي كه در ۶  ماهه امسال اين عدد به ۳۰۰ هزار ميليارد تومان رسيد. عرضه هاي اوليه در سال گذشته حدود ۵ هزار ميليارد تومان بود اما ارزش عرضه هاي اوليه از ابتداي امسال تاكنون ۲۵ هزار ميليارد تومان بوده است.

رئيس سازمان بورس اظهار كرد: اين رقم نسبت به سال گذشته ۵ برابر افزايش داشته است، ضمن آنكه بحث تامين مالي دولت هم از بازار سرمايه اتفاق مهمي بود كه انجام شد و دولت تاكنون 32 هزار ميليارد تومان سهم در اين بازار فروخته است، كه در صورت عدم فروش اين سهام دولت بايد براي تامين مالي خود به سمت كارهايي قدم برمي داشت كه تورم زا بود.

تاسيس شركت‌هاي سهامي عام براي جذب نقدينگي بيشتر

وي تاكيد كرد: تاسيس شركت هاي سهامي عام يكي ديگر از اقدامات سازمان بورس و اوراق بهادار طي سال جاري بود، طي نيمه اول سال 

ثبت نام بورس افزايش داشت و همزمان با ورود نقدينگي به بازار، تلاش شد تا اين نقدينگي توسط عرضه ها و عرضه هاي اوليه جذب شود. اين مباحث بسيار مورد بررسي قرار گرفت كه در نهايت با مصوبه دولت، سهام شناوري كل بازار به ۲۵ درصد افزايش يافت و موجب شد عرضه هاي خوبي در آن مقطع صورت بگيرد.

تقويت روش سرمايه‌گذاري غيرمستقيم در بازار سرمايه

رئيس سازمان بورس گفت: تاسيس شركت هاي سهامي عام براي اجراي پروژه ها يكي ديگر از رسالت هاي مهم ما در بازار سرمايه بود و تاكنون ۴۰۰ ميليارد تومان شركت سهامي عام شركت پروژه تعريف شده است. در صورتي كه اين عدد سال گذشته صفر بود. همچنين تقويت روش سرمايه گذاري غيرمستقيم در بازار سرمايه را به طور جدي دنبال كرديم تا مردم به صورت مستقيم وارد بازار نشوند.

افزايش سهام شناوري از ۲۲ به ۲۵ درصد

دكتر قاليباف اصل بيان كرد: با پيگيري هاي بورس اوراق بهادار، سهام شناوري در بازار افزايش يافته و از ۲۲ درصد در ابتداي سال به ۲۵ درصد در حال حاضر رسيده است.

وي با بيان اينكه به منظور رصد فضاي مجازي شوراي عالي فضاي مجازي در بورس تشكيل شد، اظهار كرد: با رصد فضاي مجازي در صورت لزوم، برخوردهاي قهري هم انجام مي شود. همچنين سازمان بورس و اوراق بهادار با همكاري صدا و سيما و به منظور ارتقاي سواد مالي و فرهنگ سازي در شبكه هاي آموزش و ايران كالا برنامه هايي را در حال اجرا دارد.

بازارگرداني اصولي و تعادل در بازار

رئيس سازمان بورس تصريح كرد: بعد از افت قيمت ها در بازار سرمايه موضوع بازارگرداني را به طور جدي دنبال كرديم، زيرا بازارگردان بايد بتواند در بحث عرضه و تقاضا با تشخيص درست اقدام مناسب را انجام دهد، در بازار سرمايه از ۳۳۰ شركت، ۱۸۰ شركت قرارداد بازار گرداني را امضا كرده اند. براي رسيدن بازار سرمايه به يك تعادل بايد اين موضوع به طور جدي دنبال شود، حدود ۲۰ شركت اين قرارداد خود را تمديد نكردند كه سازمان بورس اعلام كرده شركت هاي متخلف مستوجب جريمه هاي مالي و برخورد هستند؛ اگر بازارگردان ها به صورت كامل در بازار سرمايه فعال شوند مي توان شاهد تعادل در بازار بود.

وي با اشاره به گزارش كميسيون اقتصادي، اظهار كرد: اين گزارش بسيار خوب مي تواند به بورس و بازار سرمايه كمك كند، بازار سرمايه در ۲ سال اخير رشد و توسعه داشته مخصوصا در ابتداي امسال، اما زيرساخت هاي آن هنوز با اين رشد كاملا تطبيق پيدا نكرده است.

رتبه بندي در بازارسرمايه انجام مي شود

رئيس سازمان بورس بيان كرد: در مورد ساختار سازمان بورس و توسعه ساختار سازماني، طرحي را آماده و در شوراي عالي بورس تصويب و به هيات وزيران به منظور ارسال كرديم.

وي ادامه داد: رتبه‌بندي ذاتي در بازار سرمايه وجود دارد. تابلوهاي مختلفي در بازار سرمايه وجود دارند كه سرمايه گذار مي تواند با توجه به آن، تصميم گيري كند، براي مثال، سهام داران هنگام خريد سهام شركت هاي بازار پايه، بيانيه ريسك را امضا مي كنند كه به نوعي رتبه‌بندي شركت در بازار سرمايه مشخص مي شود. اين موضوع به شركت‌ها هر روز اعلام مي‌شود و اينكه نسبت قيمت به سود شركت‌ها چه تغييري مي‌كند و ويژگي‌هايي كه اين شركت‌ها در تابلو دارند. اگر يك شركتي شرايط احراز يك تابلو را از دست بدهد از آن تابلو حذف مي‌شود.

دكتر قاليباف اصل در ادامه با اشاره به احراز هويت اشخاص حقوقي مطرح كرد: معلاملات اشخاص حقوقي كه بالاي يك درصد در شركت‌ها سهام دارند، در بازار سرمايه اعلام مي‌شود و اطلاعات شركت‌ها در اختيار بازار سرمايه قرار دارد.

افشاي صورت‌هاي مالي سازمان در شوراي عالي بورس مطرح و تصويب شد

رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به لزوم سرمايه گذاري غيرمستقيم افرادي كه آشنايي كافي با بازار سرمايه ندارند، تصريح كرد: سازمان بورس و اوراق بهادار تلاش كرده تا فرهنگ سرمايه‌گذاري غيرمستقيم  را توسعه دهد و با همكاري‌هايي كه با صدا و سيما داريم و فعاليت‌هايي كه در فضاي مجازي جريان دارد، تا بتوانيم آموزش و فرهنگ سازي را در فضاي مجازي هم ايجاد كنيم. امسال در مورد سرمايه‌گذاري غيرمستقيم ابتداي سال مجوز سبدگرداني ما ۱۸ عدد بود و امسال مجوز سبدگردان‌ها به ۳۰ عدد رسيده است ضمن اينكه ۲۰ مجوز جديد هم صادر كرده‌ايم و سازمان بورس موافقت اصولي آن را داده است و قاعدتا آنها كه مجوز گرفته‌اند مي‌توانند كارهاي آن را انجام دهند و در بازار سرمايه فعاليت خود را آغاز كنند.

وي تأكيد كرد: موضوع افشاي صورت‌هاي مالي سازمان را در شوراي عالي بورس مطرح و مصوب كرديم و در تارنماي خود سازمان بورس اين اطلاعات منتشر خواهد شد. همچنين لايحه 100 ماده اي ارتقاي قانون بازار سرمايه تهيه شده كه طي روزهاي آينده به دولت تقديم مي شود.

دكتر قاليباف اصل ادامه داد: مصوبات شوراي عالي بورس هم از طريق سايت هاي سازمان و همچنين در پايگاه قوانين و مقررات بازار سرمايه قابل دسترس و در اختيار همگان است.

با متخلفين فضاي مجازي برخورد مي‌شود

وي با اشاره دوباره به موضوع فضاي و رصد آن، تصريح كرد: در حال حاضر تعداد قابل توجهي از كانال‌ها و سايت‌هايي كه تخلف كرده و اخلال در بازار سرمايه ايجاد كرده‌اند توسط سازمان به مراجع ذيربط معرفي شده اند. اما گاهي جرائمي كه براي كساني كه اخلال در بازار سرمايه ايجاد مي‌كنند با اخلال و تخلف و جرمي كه انجام مي‌دهند سازگاري ندارد. در لايحه‌اي كه در سازمان بورس تهيه شده اين موضوع ديده شده است و اگر اين موضوع تبديل به قانون شود مي‌تواند ابزار نظارتي را در اختيار سازمان بورس قرار دهد.

دكتر قاليباف اصل در ادامه به كاهش كارمزد اركان بازار از معاملات سهام اشاره كرد و افزود: از ابتداي سال اين كار را انجام داده‌ايم و پيشنهادي را به شورا برديم كه ۵۰ درصد كارمزد سازمان بورس، شركت بورس تهران و سازمان فرابورس ايران و كارگزاري‌ها، شركت فناوري و شركت سپرده‌گذاري مركزي كاهش پيدا كند. از اين رقم  ۲۰ درصد از ۵۰ درصد به سرمايه‌گذار داده شد و ۳۰ درصد در صندوق تثبيت بازار و صندوق توسعه بازار شارژ مي‌شود كه سرمايه‌اي كه در اصل بازار به آن نياز دارد كه تعادل در آن ايجاد شود و صندوق توسعه و صندوق تثبيت مي‌توانند كمك كنند اما چون از ابتداي تيرماه اين كار صورت گرفت، اين عدد در حال حاضر قابل توجه نيست ولي در آينده مي‌تواند به تعادل بازار كمك كند.

رئيس سازمان بورس و اوراق بهادار در پايان از تلاش‌ها و زحماتي كه در كميسيون اقتصادي مجلس انجام گرفته، تشكر كرد.

معاون ناشران و اعضا اعلام كرد: راه اندازي سامانه پذيرش شركت ها به صورت آنلاين

سامانه پذيرش شركت ها جهت ثبت نام بورس جهت شركت ها با تلاش همكاران بورس تهران در واحد مديريت فناوري و كارشناسان مديريت پذيرش، راه اندازي شد.

به گزارش روابط عمومي و امور بين الملل بورس تهران، دكتر مجيد نوروزي معاون ناشران و اعضا با بيان مطلب فوق گفت: با توجه به برنامه توسعه اي بورس اوراق بهادار تهران در حوزه پذيرش اوراق بهادار مبني بر الكترونيكي نمودن فرآيند پذيرش اوراق بهادار در بورس تهران، سامانه پذيرش با تلاش همكاران بورس تهران در واحد مديريت فناوري و كارشناسان مديريت پذيرش، راه اندازي شده است. اين سامانه در نشاني اينترنتي LISTNS.TES.IR   با ارائه درخواست پذيرش شركت به همراه قرارداد مشاور پذيرش و نامه معرفي نماينده توسط مشاور پذيرش، در دسترس مشاور پذيرش قرار گرفته و با تكميل مستندات پرونده پذيرش (مطابق ماده 25 دستورالعمل مربوط)، پرونده پذيرش شركت در دستور كار هيئت پذيرش قرار مي‌گيرد و كد بورسي صادر مي شود.

با توجه به اينكه شرط لازم براي طرح موضوع در جلسه هيئت پذيرش،آموزش بورس ضروري است و تكميل مدارك و مستندات اشاره شده در دستورالعمل پذيرش و بر اساس فرم‌هاي مصوب ذيربط است، كسري مدارك پرونده پذيرش هر شركت به صورت آنلاين (استخراج شده از سامانه پذيرش) در تارنماي بورس تهران با عنوان «شركت هاي متقاضي پذيرش» قرار داده شده است كه همچنين از منوي «ناشران و پذيرش» بخش «پرونده هاي پذيرش سهام» نيز در دسترس مي باشد.

لازم به ذكر است بورس تهران برنامه توسعه سامانه مزبور با هدف سهولت بيشتر در كاربري، دسترسي كليه شركت‌هاي متقاضي به تمامي فرآيند و فرم هاي پذيرش، پاسخ دهي آنلاين به سؤالات كليه كاربران (اعم از شركت هاي متقاضي فعلي و بالقوه)، سؤالات احتمالي در فرآيند پذيرش (frequently asked questions) و ... را در حال حاضر در دستور كار دارد.

وزير اقتصاد: شاهد افزايش نرخ سودآوري شركت‌ها هستيم

وزير اقتصاد اظهار داشت: خبر خوش من به سهامداران اين است كه شاهد افزايش نرخ سودآوري شركت‌ها هستيم. شركت‌هاي كد بورسي از بنگاه‌هاي گلچين و صادراتي هستند كه در حال حاضر نرخ رشد سود برخي از آنها بيش از ۳۰۰ درصد بوده است.

به گزارش روابط عمومي و امور بين الملل بورس تهران بخ نقل از سنا، فرهاد دژپسند در حاشيه جلسه با كميسيون اقتصادي و نمايندگان مجلس با بيان اينكه يكي از اركان بازار سرمايه شوراي عالي بورس است گفت: رياست اين شورا با وزير اقتصاد است كه اين شورا وظيفه سياستگذاري دارد و از ديگر اركان بازار، سازمان بورس است كه وظيفه آن نظارت عملياتي است و نهاد ناظر در بازار سرمايه سازمان بورس و اوراق بهادار است

و آموزش بورس ضروري است ..

وي با اشاره به گفت‌وگو با نمايندگان مجلس درباره وضعيت موجود بازار سرمايه گفت: چند روزي است كه وضعيت شاخص مطلوب نيست  و ثبت نام بورس كاهش يافته اما بايد بدانيم هر تصميمي در بازار سرمايه تاثيرگذار است به طور مثال بحث افزايش نرخ سود را داشتيم كه خوشبختانه بلافاصله از سوي بانك مركزي تكذيب شد البته موضوع بسيار مهم اين است كه تاثيرگذاري نرخ سود بر نقدينگي قطعيت ندارد.

وزير اقتصاد با تاكيد براينكه نهادهاي نظارتي و حاكميتي در بازار سرمايه موفقيت‌هايي به دست آوردند گفت: مهمترين موفقيت ريل‌گذاري قوانين در بازار سرمايه بود همچنين در حال حاضر از ۳۲۰ شركت در بورس ۱۸۲ شركت كارگزار دارند (يعني بازارگردان دارند) به اين معنا كه ما امروز بازارساز داريم و مي‌توانيم اوراق تبعي داشته باشيم.

خبر خوش

دژپسند گفت: خبر خوش من به سهامداران اين است كه شاهد افزايش نرخ سودآوري شركت‌ها هستيم. شركت‌هاي بورسي از بنگاه‌هاي گلچين و صادراتي هستند كه در حال حاضر نرخ رشد سود برخي از آنها بيش از ۳۰۰ درصد بوده است.

وي ادامه داد: p/e برخي از شركت‌ها به ۴ رسيده است كه اين عدد بسيار خوبي است.

وي با تاكيد بر اينكه از سهامداران خواهش مي‌كنم با تامل نسبت به خريد و فروش سهام خود اقدام كنند گفت: سهامداران بدانندكه امروز سهام ارزنده خود را مي‌فروشند و با تامل در اين بازار صبر كنند تا مجبور به ارزان فروشي نشوند.

دژپسند افزود: عده‌اي مي‌گويند چرا از بازار حمايت نمي‌شود اما حمايت ما در بازار ايجاد قوانين و مقررات و اصلاح آنها است و بهترين حمايت اطلاع‌رساني از وضعيت بازار مي‌تواند باشد. وقتي از سودآوري شركت‌ها اطلاع‌رساني مي‌كنيم يعني اين شركت‌ها اعتبارآور هستند و نبايد سهام آنها ارزان به فروش برود.

وي تاكيد كرد: البته بنده به عنوان يك مقام مسئول به سهامداران نه مي‌گويم بفروشيد نه مي‌گويم بخريد.

خبر خوب درباره ستاره خليج فارس

خبر خوب درباره ستاره خليج فارس صادرات پالايشگاه ستاره خليج فارس در ۶ ماهه نخست امسال ۱۲۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزايش يافت. به گزارش تجارت‌نيوز، محمدعلي دادور مديرعامل شركت نفت ستاره خليج فارس با اعلام اين مطلب گفت: آموزش بورس ضروري است و شركت نفت ستاره خليج فارس به‌عنوان اصلي‌ترين تأمين‌كننده سبد سوخت كشور نقش اساسي در توازن انرژي منطقه ايفا مي‌كند و با تلاش شبانه‌روزي همه مديران و كارگران و مهندسان توانسته در كنار توجه به تأمين نياز‌هاي داخلي، صادرات محصولات را هم مدنظر قرار دهد. وي تحريم‌هاي ناعادلانه اقتصادي عليه ايران به‌ويژه در زمينه صادرات مواد نفتي و به دنبال آن ايجاد شرايط نابسامان حاصل از شيوع ويروس كرونا را در نوسان‌هاي شديد قيمت نفت و مقدار تقاضا و فروش فرآورده مؤثر خواند و تأكيد كرد: با ثبت نام بورس با اين حال توانسته‌ايم با تكيه بر نيرو‌هاي متخصص و جوان ايراني و تقويت توليدكنندگان داخلي در تأمين قطعات مورد نياز پالايشگاه، گام مهمي را براي گسترش نفوذ در بازار‌هاي جهاني و توسعه صادرات فرآورده‌ها برداريم. مديرعامل شركت نفت ستاره خليج فارس از افزايش فعاليت‌هاي بازاريابي اين شركت در حوزه آسياي شرقي و برنامه‌ريزي براي شناسايي فرصت‌هاي جديد بازار خبر داد و گفت: با اتخاذ سياست‌هاي مديريت تقاضا و عرضه فرآورده و در نهايت بررسي و به‌كارگيري دقيق‌ترين الگوريتم‌ها براي پيش‌بيني قيمت جهاني در بلندمدت، به پياده‌سازي يك الگوي مناسب براي پاسخ‌گويي به تقاضا‌هاي موجود در بازار با اولويت قرار دادن منافع و مصالح شركت دست يافته‌ايم كه موفقيت بيشتر ما را در اين زمينه تضمين كرده است. وي دستاورد‌هاي صادراتي شركت نفت ستاره خليج فارس را سبب كمرنگ‌تر جلوه دادن اثرات ناشي از تحريم‌ها دانست و افزود: در ۶ماهه نخست امسال اين پالايشگاه موفق به صادرات بيش از ۸۰۰هزار متريك – تن چهار فرآورده توليدي نفتاي سبك، نفتاي مياني، برش سنگين و حلال ۴۰۲شده است كه اين رقم رشدي ۱۲۰درصدي را نسبت به صادرات ۶ماهه نخست پارسال نشان مي‌دهد. دادور ستاره خليج فارس را پرچم‌دار صنعت پالايشي كشور خواند و ادامه داد: به علاوه با توجه به حجم توليد فرآورده بنزين اين پالايشگاه و عرضه آن به شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران، كشور نه‌تنها از واردات اين فرآورده بي‌نياز شده و به خودكفايي رسيده، بلكه به بزرگ‌ترين صادركننده بنزين در منطقه تبديل شده و اين موضوع كمك شاياني به كشور در دستيابي به اهداف صادراتي داشته است. وي جلوگيري از خام‌فروشي را ترفندي براي عملي كردن منويات مقام معظم رهبري دانست و گفت: در پي صادرات فرآورده‌ها، ارزش افزوده بيشتري ايجاد خواهد شد كه موجب ارزآوري بيشتر و بهبود شرايط اقتصادي كشور مي‌شود. مديرعامل پالايشگاه ستاره خليج‌فارس گفت: مرداد امسال نخستين عرضه بنزين ستاره خليج فارس در رينگ بين‌الملل توسط شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي انجام و ثابت شد كه مي‌توان ارزش افزوده‌اي بالاتر از پيش ‌بيني ‌هاي نشريات معتبر اين حوزه براي بنزين صادراتي كسب كرد. بهره برداري از اسكله بندر صادراتي ال.پي.جي تنبك مهندس محمد مشكين‌فام مديرعامل شركت نفت و گاز پارس با اعلام اين مطلب گفت: فعاليت‌هاي اجرايي ساخت يك پست اسكله بارگيري و صادرات ال‌پي‌جي (پروپان و بوتان) بندر خدماتي – صادراتي تنبك تا پايان آبان‌ تكميل و پس از انجام فعاليت‌هاي مرتبط با راه‌اندازي اين اسكله، امكان انتقال و صادرات نخستين محموله ال‌پي‌جي از پالايشگاه فاز ۱۹از طريق اين بندر تا پايان امسال فراهم مي‌شود. وي همچنين از برنامه‌ريزي براي تكميل ديگر مخازن ال‌پي‌جي پالايشگاه‌هاي مستقر در منطقه پارس دو خبر داد كه داشتن كد بورسي ضروري است و افزود: تلاش مي‌شود تا پايان امسال دو مخزن از چهار مخزن ذخيره‌سازي موجود در هر يك از پالايشگاه‌هاي گازي فاز‌هاي ۱۳و ۲۲-۲۴پارس جنوبي تكميل شود و به بهره‌برداري برسد، به اين ترتيب امكان انبارش و صادرات ال‌پي‌جي سرد از اين مخازن امكان‌پذير مي‌شود. مديرعامل شركت نفت و گاز پارس ساخت خطوط لوله انتقال ال‌پي‌جي از پالايشگاه‌هاي منطقه پارس دو به بندر خدماتي – صادراتي تنبك را از ديگر پروژه‌هاي در حال اجراي شركت نفت و گاز پارس عنوان كرد و گفت: عمليات احداث ۶رشته خط لوله ۱۶و ۲۴اينچ به طول ۸كيلومتر به منظور انتقال پروپان و بوتان توليدشده در پالايشگاه‌هاي فاز‌هاي ۱۳و ۲۲-۲۴پارس جنوبي به بندر خدماتي – صادراتي تنبك تا پايان دي امسال تكميل و امكان صادرات اين دو فرآورده توليدي به مبادي مصرف فراهم مي‌شود. وي با اشاره به فعاليت‌هاي در حال اجرا به‌منظور دستيابي به اهداف برنامه نگهداشت توليد در ميدان گازي پارس جنوبي افزود:با توجه به فعاليت‌هاي اجرايي انجام شده در بخش فراساحل اعم از تميزكاري، اسيدكاري، تكميل چاه‌ها و ديگر فعاليت‌هاي مرتبط با دريا، پيش‌بيني مي‌شود كه توليد پايدار روزانه گاز امسال از چاه‌هاي يادشده حدود ۷۰ميليون مترمكعب محقق شود. مشكين فام با اشاره به تكميل عمليات لوله‌گذاري دريايي كيش به بندر آفتاب گفت: لوله‌گذاري اين پروژه به طول ۱۸كيلومتر در دو مرحله انجام شده است و پس از انجام اقدام‌هاي تكميلي و اتصال دو طرف اين خط لوله، انتقال گاز شيرين از خط هفتم شبكه سراسري گاز به دو نيروگاه گازي كيش و ديگر مبادي مصرف تا پايان آذر محقق مي‌شود. وي درباره فعاليت‌هاي پيش روي طرح توسعه ميدان گازي كيش گفت: هم‌اكنون عمليات تكميل چاه‌ها در اين ميدان در حال اجراست. با تكميل اين مرحله، گاز توليدي از ميدان كيش با خط لوله ۳۲اينچي به طول ۲۰۰كيلومتر به پالايشگاه فاز‌هاي ۶و۷و ۸واقع در منطقه عسلويه ارسال و از ظرفيت خالي اين پالايشگاه و ديگر پالايشگاه‌هاي مستقر در عسلويه براي فرآورش گاز اين ميدان استفاده مي‌شود. مديرعامل شركت نفت و گاز پارس درباره فرآيند مذاكرات براي امضاي قرارداد توسعه ميدان مشترك فرزاد بي و اخبار منتشر شده مبني بر حضور نيافتن شركت هندي در اين پروژه افزود: شركت نفت و گاز هند (اون‌ان‌جي‌سي) به‌دليل اعمال تحريم‌هاي آمريكا عليه ايران تاكنون هيچ‌گونه اقدام جدي مبني بر حضور در اين پروژه انجام نداده است؛ بنابراين مقدمات كار براي توسعه اين ميدان مشترك در حال انجام است و به‌زودي قرارداد توسعه ميدان گازي فرزاد بي بين شركت ملي نفت به عنوان كارفرما و شركت ايراني پتروپارس به عنوان پيمانكار امضا مي‌شود. وي با بيان اينكه هيچ ممانعتي براي حضور هندي‌ها و سرمايه‌گذاري در توسعه اين ميدان وجود ندارد، گفت: قرارداد توسعه اين ميدان با شركت پتروپارس، به‌منظور اطلاع و بررسي‌هاي لازم براي طرف هندي هم ارسال مي‌شود تا در صورت تمايل به حضور در طرح توسعه ميدان گازي مشترك فرزاد بي اقدام‌هاي لازم انجام شود، در غير اين صورت فعاليت‌هاي توسعه اين طرح را شركت پتروپارس انجام مي‌دهد.

 بورس در سرا شيبي سقوط 

در حالي كه بازار سهام امروز در شروع معاملات با افزايش تقاضا همراه بود اما در ادامه روند معاملات شاخص كل به دليل فشار عرضه بيش از ۲٫۵ درصد ريزش كرد.

بورس

در جريان معاملات امروز  بازار سهام، شاخص كل بعد از نزولي چشم‌گير واكنشي مثبت داشت اما جو هيجاني بازار  سهام  مانع از بازگشت شاخص كل شد.

با ريزش بيش از ۲.۵ درصدي، شاخص كل به يك ميليون و ۳۰۱ هزار واحد رسيد و در مرز ريزش به كانال يك ميليون و ۲۰۰ هزار واحد قرار گرفت.به نظر مي‌رسد بر اساس تحليل تكنيكال شاخص كل تا كانال يك ميليون و ۲۰۰ هزار واحد ريزش خواهد كرد و تا مشخص شدن نتيجه انتتخابات آمريكا و قيمت دلار بازار سهام بين شاخص يك ميليون و ۲۰۰ تا يك ميليون و ۴۰۰ هزار واحد نوسان خواهد داشت. و ثبت نام بورس كاهش يافته است . 

پيش‌بيني مي‌شود بعد از مشخص شدن نتيجه انتخابات آمريكا چون بازار سهام افت خود را كرده است و بعد از انتخابات آمريكا جدا از پيروزي هر كدام از احزاب يا نامزدها بازار سهام روند بهتري خواهد داشت.

در جريان معاملات امروز بازار سهام نمادهاي خودرويي به دليل افزايش قيمت ۲۵ درصدي روندي مثبت داشتند اما در ادامه روند معاملات عرضه بر تقاضا چيره شدو همچنين آموزش بورس لازم است .

روند نزولي بازار سهام به دليل تمايلات منفي كد بورسي بازار سهام است كه همانطور كه در دوره رشد بورس در نيمه اول سال تمايلات بازار سهام مثبت بود و حتي اخبار منفي بر روي روند بازار تاثيرگذار نبود ريزش بازار نيز به دليل شكل‌گيري تمايلات منفي بورس است و اخبار مثبت تاثير چنداني بر روند منفي بازار سهام ندارند و به نوعي مي‌شود گفت ريزش بازار سهام جدا از رشد آن در نيمه اول سال نيست.

همچنين ارزش مجموع معاملات امروز به ۶۷۹۷ ميليارد تومان بود و نمادهاي فولا، فملي و تاپيكو تاثيرگذاران اصلي شاخص كل بازار سهام بودند.

سيتا به زير قيمت عرضه اوليه رسيد

سيتا كه در اوايل تابستان سال جاري آموزش بورس افزايش داشت وعرضه اوليه شده بود، در معاملات امروز قيمت هر سهم آن به زير قيمت عرضه اوليه رسيد!

، سيتا هفتمين نمادي بود كه در سال جاري در مورخه 11 تيرماه عرضه اوليه شد. در اين عرضه اوليه، 15 درصد از سهام شركت سيمان تامين با نماد سيتا در بورس براي اولين بار عرضه شد.

طبق اطلاعيه منتشر  شده براي عرضه اوليه سيتا، در اين عرضه اوليه هر كد بورسي مجاز به سفارش حداكثر ۸۰۰ سهم در بازه قيمتي ۱۴۹۰ تا ۱۵۷۵ بود. اعلام شد كه ثبت سفارش اين عرضه اوليه در مورخه 11 تيرماه 1399 از ساعت 7:30 تا 11:30 صبح انجام خواهد شد كه اين مهلت با مشاركت بالاي مردم تمديد شد.و ثبت نام بورس انجام شد . 

نبض بورس نوشت: در نهايت، در پايان عرضه اول سيتا به هر كد بورسي ۲۹۰ سهم در سقف قيمتي ۱۵۷۵ توماني تخصيص داده شد كه معادل ۴۷۰ هزار تومان بود. در اين عرضه اوليه بيش از ۴ ميليون و  ۴۸۰ هزار نفر مشاركت كردند تا ركورد حضور در عرضه اوليه شكسته شود.

با معاملاتي كه در چند وقت اخير بر روي نماد سيتا انجام شده است، قيمت هر سهم اين نماد امروز به زير قيمت عرضه اوليه رسيد.

بازيگران بازار آتي چه كساني هستند؟

الف : سرمايه گذاران

ب : پوشش دهندگان ريسك ( Hedger )

ج : آربيتراژگران

سرمايه گذاران: سرمايه گذاران افرادي هستند كه به منظور سرمايه گذاري اقدام به انعقاد قرارداد آتي مي‌كنند و از تغييرات قيمت قرارداد آتي منتفع مي‌شوند. مثلا شخصي با تصور اينكه مثلا قيمت برق هفته ديگر حتما رشد مي‌نمايد، اقدام به اتخاذ موقعيت خريد در بازار آتي برق مي‌كند و آنگاه منتظر مي ماند تا هفته ديگر. اگر قيمتها همان طور كه او پيش بيني كرده بود رشد كند آنگاه او از اين معامله سود خواهد برد ولي ا گر قيمت‌ها كاهش يابد او متضرر خواهد شد. حضور اين افراد سبب نقدشوندگي و كارايي بيشتر بازار خواهد شد.و آموزش بورس ضروري است .

پوشش دهندگان ريسك ( Hedger ): اشخاص پوشش دهنده ريسك در معاملات آتي در واقع علاقمند به حذف ريسك نوسان قيمت از كالا بوده و يا تلاش مي‌نمايند تاريسك نوسان قيمت را به حداقل برسانند. نقش هجينگ در واقع به گونه‌اي مانند عملكرد بيمه بوده تا از ضرر و زيان معامله گر آتي جلوگيري نمايد.و ثبت نام بورس انجام دهند . 

بنابراين ماهيت معاملات آتي ايجاد فرصت‌هاي بيمه‌اي و امنيت اقتصادي در برابر نوسانات قيمت كالا براي طبقات تجار، توليدكنندگان و نيز واسطه‌هاي توليدي خواهد بود. پوشش ريسك به فرد معامله گر آتي، اين امكان را مي‌دهد تا قيمت و سپرده معاملات آتي خود را پيشاپيش برنامه‌ريزي نموده و از ضرر بالقوه پيش بيني نشده و يا رقابت سنگين دربازار معاملات رهايي يابد.

لذا يك معامله‌گر با عمل پوشش ريسك خود، موقعيت جديدي در بازار معاملات آتي كسب نموده كه مي‌تواند برخلاف يا مساوي موقعيت و يا از نظر قيمت در بازار نقدي كالا باشد.

براي روشن شدن اين مساله مثالي عددي را ارائه مي دهيم: فرض كنيد شركت لوله سازي A طي قراردادي با يك شركت گازي متعهد مي گردد 2 ماه آينده 1000 تن لوله توليد نمايد فرضا با قيمت هر كيلو 24000 ريال اين شركت لوله سازي برنامه ريزي مي‌نمايد كه از ماه آينده توليد را شروع نمايد و براي توليد اين مقدار لوله به  1200 تن ورق فولادي نياز دارد.

قيمت ورق فولادي در حال حاضر 14000  ريال است و شركت لوله‌سازي با توجه به اين قيمت اقدام به انعقاد قرارداد نموده است ولي اگر قيمت ورق فولادي در ماه آينده كه شركت لوله سازي A قصد خريد 1200 تن را دارد ناگهان 20000 ريال شود آنگاه اين شركت عملا از اين قرارداد متضرر مي‌گردد.

براي پوشش ريسك نوسانات قيمت ورق‌هاي فولادي، شركت لوله‌سازي A ، وارد بازار آتي ورق‌هاي فولادي شده و موقعيت تعهد خريد 1200 تن (12 قرارداد 10 تني آتي) ورق فولادي مي‌گيرد، قيمت قرارداد آتي ورق بايد عددي نزديك به قيمت نقدي آن باشد مثلا 15000  ريال.و كد بورسي داشته باشند . 

آنگاه در ماه آينده قيمت قرارداد آتي فولاد 21000 ريال (چون قيمت نقدي آن 20000 ريال شده است) مي شود. در اين صورت شركت A با بستن قرارداد آتي 6000 ريال در هر كيلو سود برده است ولي در بازار نقدي چون مجبور است 6000 ريال بيشتر از آن چيزي كه براي ورق فولادي برآورد كرده بود بپردازد ضرر كرده است.

در اين صورت سود و زيان بازار آتي و نقدي همديگر را خنثي نموده و از متضرر شدن شركت لوله سازي A ممانعت به عمل مي آيد.

قراردادهاي اختيار معامله

به طور كلي مي توان قراردادهاي اختيار معامله را به دو دسته تقسيم كرد :

1 – اختيار خريد 

2 – اختيار فروش

يك اختيار خريد در واقع اين حق (و نه الزام) را به دارنده‌ي آن مي‌دهد كه دارايي موضوع قرارداد را با قيمت معين و در تاريخ مشخص يا قبل از آن بخرد. به همين ترتيب يك اختيار فروش به دارنده‌ي آن اين حق را مي‌دهد كه دارايي موضوع قرارداد را با قيمت معين و در تاريخ مشخصي و يا قبل از آن بفروشد.

قيمتي كه در اين قرارداد ذكر مي شود قيمت توافقي يا قيمت اعمال و تاريخ ذكرشده در قرارداد را، اصطلاحا سررسيد اختيار معامله گويند. 

اختيار خريد يا فروش هر كدام به دو حالت اروپايي و آمريكايي تقسيم مي‌شود. قرارداد اختيار اروپايي فقط در تاريخ سررسيد قابليت اعمال دارد در حالي كه قرارداد اختيار آمريكايي در هر زماني قبل از تاريخ سررسيد يا در تاريخ سررسيد قابل اعمال است. لازم است بر اين نكته تاكيد كنيم كه يك ورقه‌ي اختيار معامله به دارنده آن حق يا اختيار انجام كاري را مي‌دهد نه اينكه او را ملزم به انجام كاري كند. اين ويژگي وجه تمايز ورقه اختيار معامله از قراردادهاي آتي است.

دارنده اختيار خريد امكان اين انتخاب را دارد كه دارايي پايه را با قيمت معين و در زمان معين در آينده بخرد يا خير. ولي دارنده اختيار خريد بايد هزينه اختيار معامله يا قيمت قرارداد اختيار را بپردازد.

در بازارهاي اختيار معامله چهار نوع معامله گر وجود دارد :

1 – خريداران اختيار خريد

2 – فروشندگان اختيار خريد

3 – خريداران اختيار فروش

4 – فروشندگان اختيار فروش

نحوه پوشش ريسك

نحوه پوشش ريسك در قراردادهاي اختيار معامله بسيار ساده است معامله‌گران مي‌توانند با خريد قراردادهاي اختيار خريد و فروش و پرداخت قيمت آن در برابر نوسانات قيمت دارايي پايه خود را بيمه نمايند.

اصول اقتصادي پيشنهاد قيمت در بورس انرژي

شركت‌هاي توزيع برق به عنوان خريدار اين كالا در بورس انرژي بايد توجه كنند كه قيمت‌گذاري مناسبي براي خريد داشته باشند. و ثبت نام بورس انجام شده باشد . از آنجايي كه اين شركت‌ها مي توانند برق خود را به صورت سلف از بورس انرژي تهيه نمايند و يا در بازار روز فروش از طريق مديريت شبكه برق، برق مورد نياز خود را تهيه نمايند، لذا بايد توجه كنند هنگام خريد از بورس انرژي با قيمت جايگزين كه همان قيمت دريافتي مديريت شبكه مي باشد روبرو هستند، البته اين قيمت بايد عاري از هرگونه هزينه انتقال و يا اتلاف باشد كه برابر با قيمت خالص جايگزين برق خريداري شده از بورس است.

از آنجاييكه خريد از بورس انرژي به صورت سلف است و شركت‌هاي توزيع بايد مبلغ نقد براي خريد اين كالا پرداخت نمايند لذا اين مبلغ داراي هزينه فرصت است كه بر اساس تعداد روزهاي سلف و نرخ هزينه فرصت r محاسبه مي‌گردد.

نكته اي كه مي بايد به آن توجه داشت اين است كه نرخ هزينه فرصت هر عددي مي تواند باشد ولي بايد از نرخ بهره بانكي بزرگتر باشد (چون اگر پول خريد برق در حساب بانكي بماند نرخ بهره بانكي به آن تعلق مي‌گيرد).

نرخ هزينه فرصت در واقع بهترين نرخ بازدهي سرمايه خريد برق براي شركت مي باشد كه بايد برابر يا بزرگتر از نرخ بهره بانكي باشد.و آموزش بورس انجام گردد .

فرمول پايين فرمول تعيين حداكثر قيمت خريد است و قيمت معامله حتما بايدكوچكتر مساوي اين قيمت باشد .

ابزارهاي مشتقه در بازار برق

در بورس انرژي قرار است در فازهاي بعدي ، علاوه بر سلف موازي استاندارد برق ، ابزارهاي مشتقه ديگري همچون قراردادهاي آتي برق ( Future Contract ) و اختيار معامله ( Option ) نيز معامله گردد. اين ابزارها از مهمترين ابزارهاي مشتقه در بازارهاي مالي محسوب مي شوند كه نقش مهمي در بورس ها مطرح دنيا از جمله بورس ها انرژي اروپا و آمريكا ايفا مي نمايند . لذا آشنايي با اين ابزارهاي مالي و نحوه كاركرد آنها براي مديران صنعت برق حائز اهميت است.

در اين بخش به معرفي اين دو  ابزار مشتقه  خواهيم پرداخت :

معرفي قرارداد آتي

معامله‌گر با خريد يك قرارداد آتي متعهد مي شود كه كالايي را در سررسيد با شرايط مشخص و قيمت مشخص مبادله نمايد. خريدار قراردار آتي متعهد به خريد كالا در سرسيد و فروشنده قرارداد آتي متعهد به فروش محصول در سررسيد است. براي جلوگيري از امتناع طرفين از انجام قرارداد، طرفين به صورت شرط ضمن عقد متعهد مي‌شوند مبلغي را به عنوان وجه تضمين، نزد اتاق پاياپاي بگذارند و متعهد ميشوند متناسب با تغييرات قيمت آتي، وجه تضمين را تعديل كنند و اتاق پاياپاي از طرف آنان وكالت دارد متناسب با تغييرات، بخشي از وجه تضمين هر يك از طرفين را به عنوان اباحه تصرف و در اختيار ديگري قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسيد با هم تسويه كنند.

در بازار آتي دو عنصر وجود دارد :

1 – متعهد فروش

2 – متعهد خريد

متعهد فروش شركت A طي قرارداد آتي متعهد مي‌گردد كه دارايي پايه (مثلا 01 مگاوات برق بار پايه ) 2 ماه بعد (فرضاً 1397/07/30) به قيمت الان بازار آتي مثلا به ازا ء هر مگاوات 16000 ريال به متعهد خريد شركت B كه تعهد خريد دارد تحويل دهد.

اگر متعهد خريد و فروش قيمت قرارداد را قبول نمايند اين قرار داد بين اين دو منعقد مي گردد. درواقع يك قرارداد آتي برق بين اين دو شركت شكل گرفته است. فعلا نوعي قرارداد سلف بين خريدار و فروشنده شكل گرفته است؛ با اين تفاوت كه خريدار ، ارزش معامله را در تاريخ انعقاد قرارداد به فروشنده پرداخت نمي كند بلكه متعهد خريد و متعهد فروش هر دو نفر در اين قرارداد آتي درصدي از ارزش معامله را فرضاً 20 درصد نزد اتاق پاياپاي بورس انرژي خواهند گذاشت (كه به آن وجه تضمين گفته مي‌شود) .البته كد بورسي لازم است . 

حال اگر فرداي همان روز قيمت بازاري قراردادآتي ( 01 مگاوات برق بارپايه تحويلي 1397/07/30) 16500 ريال گردد آنگاه متعهد فروش به علت اينكه همين محصول را ديروز به قيمت 16000 ريال فروخته است به ازا ء هر مگاوات 50 ريال ضرر كرده است. لذا مبلغ

500*10000 = 500000 ريال

از وجه تضمين متعهد فروش، شركت A برداشت و به حساب وجه تضمين متعهد خريد، شركت B اضافه خواهد شد. و برعكس ، اگر قيمت 15500 ريال گردد مبلغ 500 هزار ريال از حساب متعهد خريد، شركت B برداشت و به حساب متعهد فروش، شركت A واريز خواهد شد.  به اين عمليات تسويه روزانه حسابها يا اصطلاحا Mark to Market گويند .

اين عمليات تسويه روزانه تا زمان سررسيد قرارداد آتي يعني 1397/07/30 ادامه خواهد داشت .

هر كدام از طرفين قرارداد مي تواند قبل از سررسيد به سه روش زير از تعهد خود خارج شوند :

الف) واگذاري قرارداد به شخص ديگر (اخذ موقعيت معكوس) قبل از سررسيد

ب) تحويل يا دريافت محصول در زمان سررسيد

ج) تسويه نقدي قرارداد در سررسيد

فرض كنيد قيمت قرارداد آتي يك هفته بعد از انعقاد قرارداد 17500 ريال گردد آنگاه متعهد خريد شركت B در هر مگاوات 1500 ريال سود كرده است اگر متعهد خريد بخواهد از بازار خارج شود مي تواند يك قرارداد آتي ديگري منعقد نمايد با اين تفاوت كه تعهد فروش يگيرد در اين صورت متعهد خريد موقعيت كلي خود را بسته و از بازار خارج مي گردد. و در مجموع 1500 ريال در هر مگاوات سود برده است . در اصطلاح به اين عمل اخذ موقعيت معكوس براي بستن قرارداد و خارج شدن از بازار مي گويند. لازم به ذكر است اين روش معمول ترين روش تسويه قراردادهاي آتي است و تقريبا 99 درصد قراردادهاي آتي به اين روش تسويه مي شود.

حال فرض كنيد هيچ يك از شركت ها A و B قرارداد آتي خود را تا سررسيد قرارداد تاريخ 1397/07/30 با اخذ موقعيت معكوس نبندند آنگاه آنها مجبور خواهند شد قرارداد را يا تسويه نقدي نهايي و يا تسويه فيزيكي كنند.

نكته مهم: قيمت قرارداد آتي در روز سررسيد حتما با قيمت نقدي در بازار برابر خواهد بود.

فرض كنيد قيمت نقدي برق دربازار در تاريخ 1397/07/30، برابر با 15000 ريال باشد در اين روز قيمت آتي برق نيز حتما 15000 ريال خواهد بود ، آنگاه شركت A كه دو ماه قبل قرارداد آتي 10 مگاوات برق با شركت B با قيمت 16000 ريال منعقد نموده است و متعهد فروش نيز بوده است در هر مگاوات 1000 ريال سود كرده است و به حساب وجه تضمين اش

1000*10000 = 1,000,000 ريال

واريز و از حساب شركت Bهمين مقدار پول برداشت خواهد شد و در نهايت قرارداد تسويه نقدي مي شود.

اگر شركت هاي A و Bتوافق كنند كه تسويه فيزيكي انجام دهند در اين صورت شركت A از بازار به قيمت 15000 ريال برق تهيه خواهد كرد و به شركت B تحويل مي دهد ولي شركت B موظف است 16000 ريال در هر مگاوات به شركت A پرداخت نمايد. در اين صورت شركت A به ميزان 10,000,000 ريال از اين قرارداد سود خواهد برد.

نتيجه سود و زيان نحوه تسويه در سررسيد در هر دو روش يكي است. بنابراين به علت هزينه ها بيشتر تسويه فيزيكي معامله گران ترجيح مي دهند در سررسيد تسويه نقدي نمايند.